Collectie-item
Klassikaal leesbord fr. E. Becker, ca. 1905
Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg
Klassikaal leesbord ontwikkeld door fr. Euthymius Becker (1874-1946) in 1905 bij het R.K. Jongensweeshuis te Tilburg. In 1905 ontwikkelde fr. Euthymius Becker (1874-1946) een klassikaal leesbord dat tot in de jaren zestig van de vorige eeuw in het lager onderwijs werd gebruikt. Deze zogenaamde frater-methode ‘Sprekende Beelden’ bestaat uit verschillende materialen, zoals de serie boekjes Boschbloempjes, een leesplankje met losse letters, en een klassikaal leesbord, eveneens met losse letters. Met deze methode positioneert Becker zich ten opzichte van andere, eerder verschenen leesmethoden. Belangrijk is dat Becker dan al onderkent dat het leesplankje en het leesbord van Hoogeveen uitstekende leermiddelen zijn voor de eerste fase van het leren lezen. Hoogeveen had al rond 1895 zijn eerste leesplankje en een klassikaal leesbord uitgegeven en in 1898 een tweede verbeterde versie., beide bij M.D. Brinkgreve in Deventer. Becker neemt het idee van het leesplankje over, maar de normaalwoorden die Hoogeveen gebruikt, acht hij niet geschikt. In zijn handleiding geeft Becker aan welke criteria hijzelf hanteert bij de samenstelling van zijn eigen woordenreeks.
Het houten bord is aan een uitklapbare driepoot bevestigd. Bovenaan is een grote gedrukte prent met een landelijk tafereel geplakt. Daar onder in drie rijen verschillende plaatjes, waarop met een spijker het bijbehorende woord (uit losse letters: aap, roos, zeef, muur, voet neus, lam, gijs, riem, muis, ei, juk, jet, wip, does, hok, bok, kous) kan worden opgehangen. Rijen twee en drie worden onderbroken door een gat, waarin een houten kastje is geplaatst. Het leesbord werd in 2011 door het opgeheven museum Scrypion geschonken aan de gemeente Tilburg en gedeponeerd bij Stadsmuseum Tilburg.
Scryption, museum voor schriftelijke communicatie, werd in 1988 aan de Spoorlaan geopend en is een voorzetting van het Schrift- en Schrijfmachinemuseum van frater Ferrerius van den Berg CMM (1915-1997). Deze leraar schoon-, steno- en machineschrijven begon in 1949 te verzamelen en stelde vanaf 1954 een collectie van onder meer schrijfmachines, pennen, inktstellen, schrijfbenodigdheden en rekenmachines open voor het publiek. Aanvankelijk was dat in het fraterhuis en later in de voormalige fabriek van A&N Mutsaerts aan de Gasthuisring. In 1981 werd de collectie ondergebracht in de Stichting Schrift- en Schrijfmachinemuseum. Het museum toonde de ontwikkeling van het schrift en het schrijven, van kleitablet tot het moderne geautomatiseerde kantoor. De collectie was in haar soort de grootste ter wereld. Willem Frederik Hermans, auteur en verzamelaar van schrijfmachines, bezocht het museum in 1990. Na zijn dood werd zijn verzameling van 250 schrijfmachines aan het museum geschonken. Onder leiding van directeur Rob Berkel groeide het Scryption tussen 1992 en 2007 uit tot een professioneel museum met een gevarieerd educatief programma. Wegens geldgebrek werd het museum onder de nieuwe directeur Jolande Otten in 2011 gesloten. Diverse lopende activiteiten werden elders voortgezet onder de naam Npuntnul. [RP]
Depot104