Wollendekenfabriek De Wit
Piet De Wit (1869-1947) begon in Helmond begin twintigste eeuw een voddenverwerkingsbedrijf. Er werd gewerkt met katoenafval en grauwe lappen. Paardendekens, dweilen en moltondekens werden van allerhande gercycled textiel gemaakt, van todden of vodden. De bijnaam van Piet de Wit luidde niet voor niets Piet Tod. Tod staat hier voor waardeloze lap.
In 1913 had Piet een leegstaand gebouw aan de Helze in Geldrop gekocht, maar de komst van een spoorwegstation aan de Parallelweg maakte een fabriek tegenover het spoor aantrekkelijker. Door de opening op 30 oktober 1913 van de spoorlijn Eindhoven-Weert, met Geldrop als een van de stations, werd de fabriek goed bereikbaar voor personeel uit omliggende plaatsen. In de dekenweverij en scheerderij zouden 130 mensen komen werken.
Piet de Wit kreeg ook de bijnaam Piet Failliet, toen het in 1925 uitliep op een faillissement van De Wit's Dekenindustrie, gevestigd in Helmond (hoofdvestiging), Geldrop, Gemert en Deurne.
De Wit bleef wel de leiding behouden, maar zijn rol was in 1930 uitgespeeld toen het bedrijf verder ging onder de naam Helmondse Textiel Maatschappij: Hatéma/HTM. De Wit moest opstappen en De Wit's Dekenindustrie ging verder onder leiding van Antoon van der Lande. De productie van afvaldekens maakte plaats voor gordijnstoffen, velours, kledingstoffen en tapijt.
Philips Nat.Lab.
Toen het Natuurkundig Laboratorium (Nat.Lab.) van Philips in Eindhoven in 1959 met ruimtegebrek kampte, werd het fabrieksgebouw van De Wit door Philips in gebruik genomen en werd het fabriekspand wit geschilderd.
In het Nat. Lab. hield men zich onder meer bezig met de ontwikkeling van een navigatiesysteem voor auto's (KARIN) en het ANS-project (Astronomische Nederlandse Satelliet). In 1991 werd het Nat.Lab verhuisd van Geldrop naar Waalre.
Overzicht van de voorgevel en rechter zijgevel van voormalig wollendekenfabriek De Wit. (Foto: IJsbrand Heins, 13 maart 1997, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Herbestemming
Na het vertrek van Philips werden er in de leegstaande ruimtes diverse bedrijfjes gevestigd. Een ander vrijstaand gedeelte van de fabriek, dat dienst deed als laboratorium-montagekamer van het Nat. Lab., bood na het vertrek van Philips ruimte aan Theater op Zolder en de lokale Geldropse omroep Mistral Radio. In 2014 werd de ruimte achter de gevel grondig verbouwd en werden er nieuwe appartementen in het gebouw gevestigd.
Nog altijd heet de monumentale gevel je welkom wanneer je in Geldrop van de trein stapt. Maar wollen dekens worden er allang niet meer gemaakt.
Bronnen
De Jager, J., De hemel van Helmond, Zutphen, 2007.
Coenen, J., Alles wat hier leeft, spint, twernt of weeft, Geldrop, 1987.
Van Stratum, J., Geldrop 1750-1920, Mensen en bedrijvigheid, Geldrop, 2006.
Just de la Paisiéres, G., en J. Boom, Industrieel Nederland, deel II, Haarlem, 1921.